در اینجا صفر تا 100 صادرات کشمش خراسان به افغانستان و تاجیکستان از طریق دوقارون تایباد، میل 78 ماهیرود بیرجند و میلک زابل مورد برسی تخصصی قرار می گیرد. داده های اینجا هزاران برابر به اطلاعات تجاری شما اضافه خواهد نمود.

آشنایی ابتدایی با بازار خشکبار و روش زیست کشور افغانستان

کشوری بدون ساحل، کوهستانی و سرد و کاملا محصور در خشکی بوده، با پاکستان، ازبکستان، تاجیکستان، ترکمنستان، چین و ایران مرز زمینی داشته و در بین آسیای میانه و آسیای جنوبی واقع شده است، زبان رسمی آن فارسی پشتو و دری است.

اسم قدیم این کشور خراسان بوده و جمعیت این کشور بیش از 40،000،000 نفر برآورد گشته است، این کشور عموما درگیر جنگ بوده و آن را ناامن و فقیر نموده و به همین دلیل بیشترین مهاجرین دنیا از افغانستان است، و یکی از بارز ترین خصوصیات این کشور در مسیر جاده ابریشم بودن آن است.

این کشور بدلیل کوهستانی بودن زیاد برای کشاورزی مناسب نیست اما بعضی از مناطق آن به همین دلیل و بخاطر بارش برف سنگین پر آب است که سبب می شود هریرود در هرات را بوجود آورد و همین موضوع باعث گشته این ولایت به کاشت انگور و تولید مویز و کشمش سبز افغانستانی شهره شود.

الان منتشر شد: قیمت کشمش سبز صادراتی

اگر بخواهیم بسیار کوتاه مهمترین خصوصیات این کشور را نام ببریم می توان به لیست ذیل اشاره نمود:

بارز ترین خصوصیات تجاری کشور افغانستان به طور خلاصه

1. بیش از چهار دهه جنگ داشته و نامن ترین کشور دنیاست.
2. به دلیل جنگ بیشترین آمار مهاجرت دنیا را دارد.
3. جزو کشور های مهم و در مسیر جاده ابریشم بوده و همسایه زمینی ایران و چین است.
4. خاک آن بسیار غنی بوده و مهمترین معادن دنیا را در اختیار دارد، مخصوصا منطقه بدخشان
5. مردمی بسیار مهربان و صادق دارد.
6. بیش از 50،000 سال تاریخ سکونت دارد و 3000 سال قبل از میلاد مسیح اولین تمدن شهر نشینی جهان بشمار می آید.
7. آسیای شرقی، غربی، جنوبی و میانه از طریق افغانستان به هم وصل می شوند.
8. در حال حاضر حکومت آن توسط گروه طالبان اداره می شود که به دلیل غیر دموکرات بودن این شبه گروه نظامی اکنون این کشور از بیشتر گروه های اقتصادی و بین المللی خط خورده شده است.
9. وجود گسل و روی دادن هر ساله زلزله های مهیب و خانمان برانداز در افغانستان
10. افغانستان بزرگترین تولید کننده تریاک جهان است

خرید کشمش سبز کاشمر برای مصارف دارویی و آرایشی؛ طلای سبز ایران که دنیا دنبالش افتاده!

شناخت جمعیت و ساختار اجتماعی افغانستان در یک نگاه

افغانستان ساختار قومی متنوعی دارد. بر اساس گزارش‌های سازمان ملل، حدود ۴۲ درصد جمعیت پشتون، ۲۷ درصد تاجیک، ۹ درصد هزاره، ۹ درصد ازبک و بقیه شامل ایماق، ترکمن، بلوچ و اقوام کوچکتر هستند.

این تنوع قومی باعث شده سبک زندگی، زبان، موسیقی، لباس و حتی خوراک در نقاط مختلف افغانستان متفاوت باشد.

از نظر دینی، بیش از ۸۵ درصد مردم افغانستان مسلمان سنی حنفی هستند. حدود ۱۵ درصد هم شیعه دوازده امامی محسوب می‌شوند که بیشترشان در مناطق مرکزی مثل بامیان و دایکندی زندگی می‌کنند.

در کنار این‌ها، اقلیت‌های کوچکی از سیک‌ها و هندوها هم در افغانستان حضور دارند که بیشتر در شهر کابل و جلال‌آباد ساکن‌اند.

همین ترکیب نشان می‌دهد که افغانستان بازاری است که مصرف‌کنندگان آن سلایق و فرهنگ‌های غذایی گوناگونی دارند، اما یک نقطه مشترک میانشان وجود دارد: علاقه عمیق به چای و خشکبار ایرانی.

نقش دین در سبک زندگی وتنوع غذایی افغان‌ها

دین اسلام در افغانستان فراتر از یک باور شخصی است؛ یک سبک زندگی جمعی خیلی واقعی است. فکر می کنم در سفر هایی که به افغانستان داشتن هیچ کشوری اندازه افغانستان به جزئیات دین اسلام متعهد نباشند و بنظر می رسد تاثیر ملا ها باشد.

به گونه ایی که تمام عادات روزمره، از نحوه خرید و فروش گرفته تا برگزاری جشن‌ها و مراسم عزا، زیر سایه همین فرهنگ دینی است.

قیمت کشمش سبز کاشمر؛ 3 راز عجیب سود بیشتر از %50 اون افشا شد!

برای مثال، مصرف خوراکی‌های حلال برای افغان‌ها اهمیت زیادی دارد. به همین دلیل، وقتی خشکبار ایرانی مثل کشمش سبز مشهد وارد این بازار می‌شود، به دلیل اطمینان از حلال بودن و طبیعی بودن آن، با استقبال گسترده روبه‌رو می‌گردد.

تأثیر جمعیت جوان افغانستان بر مصرف و تجارت

بیش از ۵۰ درصد جمعیت افغانستان زیر ۲۵ سال هستند.

این جمعیت جوان، همواره به دنبال خوراکی‌های سالم‌تر و مدرن‌تر است. در حالی که نسل‌های گذشته بیشتر به قند علاقه داشتند، نسل جون با آگاهی در مورد سبک زندگی سالم، ترجیح می‌دهد در کنار چای، از کشمش سبز به‌عنوان جایگزین طبیعی استفاده کند.

طبق برآوردها میدانی خودم در سفری که داشتن در ولسوالی قیصار، ولسوالی خاک سفید و در والسوالی گلران بصورت میانگین هر خانواده شهری در افغانستان به‌طور متوسط ماهانه بین ۲ تا ۳ کیلوگرم کشمش و مویز سیاه مصرف می‌کند.

اگر این رقم را ضربدر جمعیت ۴۰ میلیونی کنیم، بازار سالانه بیش از ۱۰۰ هزار تن کشمش در افغانستان وجود دارد. این رقم برای تاجران ایرانی یک فرصت استثنایی به حساب می‌آید!

فرهنگ و سنت غذایی افغانستان

فرهنگ افغانستان ریشه در ترکیب سنت‌های ایرانی، آسیای میانه و شبه‌قاره دارد. در هر شهری که قدم بگذارید، چایخانه‌ها و بازارهای خشکبار جزو اصلی‌ترین مراکز اجتماعی هستند.

چای و کشمش قلمی؛ جایگزین طبیعی قند

افغان‌ها عاشق چای هستند. در شهر کابل و هرات، اگر وارد یک چایخانه شوید، حتماً روی میزهای شوبی ظرف‌های چوبی پر از کشمش سبز و طلایی قلمی ایرانی را می‌بینید.

افغان‌ها می‌گویند: «قند برای دندان ضرر دارد، اما کشمش برای جان فایده دارد.» به همین دلیل است که در کنار چای، کشمش سبز مشهد و کشمش طلایی کاشمری جایگاه ویژه‌ای دارد.

برای مثال، در یک روز عادی در شهر مزارشریف، صدها چایخانه کوچک هر کدام حداقل ۱۰ کیلو کشمش در هفته مصرف می‌کنند.

خرید عمده کشمش سبز؛ با سودی که رقبا باور نمی کنن! این لینک طلایی رو نگهدار برا خودت

اگر تنها مصرف چایخانه‌های این شهر را محاسبه کنیم، سالانه به بیش از ۵۰۰ تن کشمش نیاز دارند. این فقط یک شهر است؛ تصور کنید کل کشور چقدر تقاضا دارد.

خرید خشکبار ایرانی در افغانستان

افغان‌ها سال‌هاست که به کیفیت خشکبار ایرانی اعتماد دارند. بر اساس آمار اتاق بازرگانی ایران و افغانستان، در سال ۲۰۲۳ بیش از ۱۵۰ میلیون دلار خشکبار از ایران به افغانستان صادر شد که حدود 10 میلیون دلار آن مربوط به کشمش بوده است.

البته رتبه اول صادرات خشکبار به افغانستان مربوط به پسته و خرمای ایران و نبات است. که سه برابر صادرات کشمش درآمد ارزی برای ایران دارد.

بازارهای کابل، قندهار و هرات مملو از کشمش سبز مشهد و کاشمر هستند. مغازه‌داران افغان می‌گفتند مشتریان حاضرند برای کشمش سبز ایرانی نسبت به کشمش سبز خود افغانستان ۲۰ تا ۳۰ درصد بیشتر پول بپردازند، چون می‌دانند درشتی آن ها و طعم و ماندگاری آن بهتر است.

کشمش سبز در چایخانه های هرات: فضای نابی که تجربه کردم

سال 2025 وارد یک چایخانه قدیمی در قلب هرات شدم. دیوارها با فرش‌های دستباف پوشیده شده و بوی هل و دارچین هندی از سماورهای بزرگ به مشام می‌رسید.

کنار هر استکان کمر باریک چای داغ، کاسه‌ای صوفالی پر از کشمش سبز ایرانی قرار دارد. جوانان با دوستانشان گپ می‌زنند، پیرمردها از سیاست روز و البته بیشتر از امریکا صحبت می‌کنند و همه در میان مکالمه‌ها دانه‌دانه کشمش‌ها را در دهان می‌گذارند.

این صحنه نشان می‌ داد که کشمش سبز فقط یک خوراکی نیست؛ بخشی از فرهنگ و سنت مردم افغانستان است.

کشمش سبز کاشمر عمده در سال ۲۰۲۵: مکانیزم ماشه و 3 نکته طلایی صادراتی

همان‌طور که برنج و زعفران برای ایرانی‌ها و چای برای هندی‌ها هویت ملی دارد، کشمش هم در افغانستان با زندگی روزانه مردم گره خورده است.

مهاجرت و تأثیر آن بر تجارت افغانستان و تجارت ایران

افغانستان طی چهار دهه گذشته یکی از بالاترین آمارهای مهاجرت در جهان را داشته است. جنگ‌های داخلی، ناامنی‌های سیاسی و مشکلات اقتصادی باعث شده میلیون‌ها افغان به کشورهای همسایه و حتی اروپا مهاجرت کنند.

بر اساس گزارش سازمان بین‌المللی مهاجرت، در سال ۲۰۲۴ حدود ۸ میلیون مهاجر افغان در کشورهای مختلف زندگی می‌کنند. بیشترین تعداد آن‌ها در ایران (۳.۵ میلیون نفر) و پاکستان (۲.۵ میلیون نفر) حضور دارند. صدها هزار نفر هم در آلمان، ترکیه، کانادا و آمریکا ساکن شده‌اند.

این مهاجران تنها مصرف‌کننده و حاشیه نشین نیستند؛ افغان ها یکی از سرسخت ترین مردم جهان هستند و به مرور زمان در کشور های میزبان مثل ایران، پاکستان، ترکیه و اروپا وارد بازارهای کار و تجارت شده اند و بسیاری‌شان به تاجران موفق تبدیل گشتند.

همین گروه، علاوه بر صادرات محصولات کشور خودشان به کشور های ثروتمند جهان، اکنون به عنوان پل ارتباطی میان تولیدکنندگان ایرانی و بازار خود افغانستات و بازار های جهانی حتی عمل می‌کنند.

صادرات کشمش سبز به افغانستان و تاجیکستان؛ فرصتی طلایی برای تاجران ایرانی

از دو منظر صادرات کشمش سبز به افغانستان قابل برسی است، صادرات به خود افغانستات و صادرات بوسییله تاجران افغان به کشور های ثالث.

فلذا ابتدا صادرات کشمش سبز را به کشور ثالث از طریق تاجران مهاجر افغانی را عینی مزرح خواهیم نمود.

اکنون یکی از نمونه‌های روشن و واقعی، جامعه افغان‌ها در آلمان است. در شهرهایی مانند هامبورگ و فرانکفورت، بیش از ۱۵۰ هزار افغان زندگی می‌کنند که بسیاری از آن‌ها در کار تجارت مواد غذایی و خشکبار فعال هستند.

آن‌ها از یک طرف ارتباط نزدیکی با تاجران ایرانی دارند و از طرف دیگر دسترسی مستقیم به بازار اروپا را فراهم می‌کنند.

برای مثال، یکی از مشتریان کارخانه کشمش سالار ممتاز کاشمر، حاج «محمد سلیم» یک تاجر افغان در هامبورگ است که هر ماه حدود ۵۰ تن کشمش سبز کاشمری و طلایی قلمی کاشمری را از طریق مرز بازرگان یا بندر مرسین ترکیه وارد آلمان می‌کند.

او مشتریانش را هم در جامعه افغان‌ها و هم در فروشگاه‌های بزرگ اروپایی پیدا می‌کند. این یعنی مهاجرت افغان‌ها، عملاً یک مسیر صادراتی تازه برای کشمش و سایر محصولات ایران باز کرده است.

نکته مهم شکل گیری این ارتباط ها از سوی تاجران افغانستانی دور زدن تحریم ها است. چون تاجران افغانستانی کشمش و کالا های ایرانی را به اسم افغانستان می توانند صادر کنند بنابراین هیچ اسمی از ایران در اسناد گمرکی نیست و تحریم دور زده می شود.

الان منتشر شد: قیمت روز انواع کشمش

در نگاه بعدی صادرات کشمش ایران به خود افغانستان باز می شود.

نقش هرات به‌عنوان دروازه صادرات انواع کشمش ایران به افغانستان

شهر هرات همیشه به عنوان قلب اقتصادی افغانستان شناخته می‌شود. طبق اعلام گمرک خراسان رضوی، فاصله کوتاه آن با مرز ایران (اسلام‌قلعه) و مسیر مستقیم به مشهد باعث شده بیش از ۶۰ درصد واردات رسمی افغانستان از ایران از طریق هرات و مرز دوقارون تایباد انجام گیرد.

در بازار هرات، کشمش سبز کاشمری همیشه جزو پرفروش‌ترین کالاهاست.

طبق آمار اتاق بازرگانی هرات، روزانه بیش از ۲۰ کامیون کشمش از مرز ایران وارد این شهر می‌شود. این رقم معادل بیش از ۷۰۰۰ تن کشمش در سال است. تقریبا 4000 تن این حجم کشمش سبز کاشمر است.

بخشی از آن در خود افغانستان مصرف می‌شود و بخشی هم توسط تاجران افغان دوباره به کشورهای آسیای میانه همسایه خود افغانستان مثل تاجیکستان و ازبکستان صادر می‌گردد.

روایتی جذاب از صادرات کشمش سبز به افغانستان؛ از زبان یک بازرگان افغان در هرات

من «عبدالرحمن هروی» هستم، تاجر خشکبار در هرات. خانواده ما بیش از سه نسل است که در این کار فعالیت می‌کند.

پدربزرگم زمانی در بازار قدیمی هرات حجره داشت و از ایران پسته،نبات و کشمش می‌آورد. امروز من همان راه را ادامه می‌دهم، اما نه فقط برای بازار هرات؛ بلکه برای مشتریانی در کابل، مزارشریف و خارج از افغانستان در کشور تاجیکستان!

هر صبح که از خانه خارج می‌شوم، بوی نان تازه در کوچه‌ها پیچیده و صدای اذان از مسجد جامع هرات بلند است.

اطلاعات تخصصی(آجیل چی): کشمش سبز آجیل

مغازه ما در نزدیکی قلعه تاریخی اختیارالدین قرار دارد، جایی که گردشگران هم زیاد رفت‌وآمد می‌کنند. وقتی مشتریان خارجی وارد حجره می‌شوند و دانه‌های کشمش سبز کاشمری را می‌بینند، اولین واکنش‌شان تحسین است: «از درخشش زمرد گونه اینا نمیشه گذشت!»

قرارداد صادرات کشمش طلایی ایرانی با تاجیکستان؛ فرصت تازه صادرات مجدد

چند ماه پیش دوستی از دوشنبه، پایتخت تاجیکستان، با من تماس گرفت. او گفت تاجری بزرگ به دنبال کشمش طلایی ایرانی است که قد این کشمش باید بلند و زردک باشد.

در همان اول متوجه شدم که کشمش طلایی کاشمری را می خواهد ولی او خود نمی دانست چیسته!

پس از چند جلسه مذاکره آنلاین با گوگل میت، قرارداد بستیم: چهار کانتینر کشمش طلایی دانه بلند در ماه تحویل دوشنبه در تاجیکستان بدهیم. جالب است بدانید مردمان تاجیکستان مانند ملت افغان نیستن که کشمش سبز مصرف کنند، آنها خیال می کنند کشمش طلایی بخاطر اینکه انگور آن بسیار رسیده است رنگ طلایی دارد.

برای همین است که همیشه ما تاجران افغانستان این کشمش را به تاجیکستان می رسانیم، حال آنکه ایرانی ها فکر می کنند این کشمش در افغانستان مصرف می شود.

خلاصه کلام هر کانتینر حدود ۲۴ تن ظرفیت دارد، یعنی در مجموع نزدیک به ۱۰۰ تن در ماه کشمش طلایی قلمی کاشمر را بار کردیم برای تاجیکستان. این حجم بزرگ برای من نه تنها یک معامله پرسود، بلکه یک مسئولیت بزرگ بود.

وقتی قیمت‌ها را بررسی کردیم، دیدیم هر کیلو کشمش طلایی کشیده در بازار تاجیکستان حدود ۴.۲ دلار فروش می‌رود. در حالی که قیمت چلغوز در همان بازار به بیش از ۲۲ دلار رسیده بود.

اما تفاوت اینجاست: مصرف کشمش بسیار بیشتر است. اگر چلغوز خوراک اشراف باشد، کشمش غذای همه مردم تاجیک زبان است. همین نکته باعث شد مشتری تاجیک بدون تردید سفارش بدهد.

هرچند که ایران با تاجیکستان ارتباط ریلی بسیار ارزانی برای ارسال بار در واگن های 60 تنی دارد اما به دلیل نزدیکی فرهنگی مردمان ما با تاجیک ها همیشه بازار کشمش تاجیکستان از طریق ولایت بدخشان در دستان تاجران افغانستان است!

همین الان منتشر شد: قیمت هر کیلو کشمش زرد چنده

به همین دلیل تجارت کشمش با افغانستان و تاجیکستان یکی است.

صادرات کشمش به تاجیکستان؛ به دلیل اعتماد به کشمش طلایی قد بلند کاشمری

وقتی نام کشمش طلایی قلمی ایرانی را مطرح کردم، مشتری تاجیک فقط گفت: «ما از ایران زیاد شنیده‌ایم. محصول کشمش آن ها مثل طلاست در کشور ما.» این جمله برای من بهترین تبلیغ بود.

از همان روز، کشمش طلایی قلمی کاشمری به اولویت تجارت من با تاجیکستان تبدیل شد. دانه‌های کشیده، رنگ زرین و روشن و طعم شیرینش باعث می‌شود مشتری حتی بعد از یک بار خرید، دوباره سفارش بدهد.

در بازار افغانستان هم همین‌طور است: مردم کابل حاضرند برای هر کیلو کشمش سبز ایرانی ۱۰ تا ۱۵ درصد بیشتر نسبت به کشمش ازبکستانی بپردازند.

آمار صادرات خشکبار ایران به افغانستان

وقتی صحبت از صادرات ایران به افغانستان می‌شود، خشکبار در صدر فهرست قرار می‌گیرد.

ایران یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان خشکبار در جهان است و افغانستان هم به دلیل فرهنگ مصرف بالا و جمعیت جوان، بازار دائمی برای این محصولات محسوب می‌شود.

بر اساس آمار سایت گمرک ایران در سال ۲۰۲۳، مجموع صادرات خشکبار ایران به افغانستان حدود ۲۸۰ میلیون دلار بوده است.

از این رقم، بیشترین سهم به کشمش، پسته، بادام، گردو و زعفران اختصاص دارد. در میان این‌ها، کشمش هم از نظر حجم و هم از نظر ارزش، جایگاه ویژه‌ای دارد.

بیشتر بخوانید: کشمش طلایی ممتاز

در همان سال، صادرات کشمش ایران به افغانستان به بیش از 30 هزار تن رسید که ارزش آن حدود ۱۲۰ میلیون دلار برآورد شد. این یعنی بیش از 15 درصد کل صادرات خشکبار ایران به افغانستان مربوط به کشمش است.

سهم کشمش در صادرات خشکبار

اگر جزئی‌تر نگاه کنیم، از مجموع 30 هزار تن کشمش صادرشده:

• 25 هزار تن کشمش سبز و طلایی قلمی کاشمری
• 3 هزار تن کشمش طلایی ملایر
• 2 هزار تن کشمش آفتابی و سایر انواع

افغانستان به دلیل علاقه فرهنگی به مصرف کشمش با چای، بیشترین تقاضا را برای کشمش سبز کاشمری دارد. این نوع کشمش به دلیل ظاهر زیبا، ماندگاری بالا و طعم شیرین، نه تنها در افغانستان بلکه در کشورهای آسیای میانه هم محبوبیت دارد.

طبق بررسی‌های بازار کابل، قیمت هر کیلو کشمش سبز ایرانی در سال ۲۰۲۴ حدود ۳.۸ تا ۴.۵ دلار بوده، در حالی که نمونه ازبکستانی در حدود ۳.۲ دلار معامله شده است. همین اختلاف قیمت نشان می‌دهد که کیفیت کشمش ایرانی چنان بالاست که مردم حاضرند برای آن بیشتر هزینه کنند.

مقایسه قیمت کشمش سبز صادراتی با چلغوز

چلغوز (دانه‌های صنوبر) یکی از خشکبار سنتی و محبوب افغانستان است. قیمت آن در بازار کابل گاهی به ۲۵ دلار برای هر کیلو هم می‌رسد. اما تفاوت اصلی در حجم مصرف است. چلغوز محصولی لوکس است که بیشتر در مراسم خاص یا میان اقشار ثروتمند استفاده می‌شود.

در مقابل، کشمش سبز کاشمری تقریباً در هر خانه‌ای در کابل یافت می‌شود.

اگر متوسط مصرف هر خانواده افغان را سالانه 5 کیلوگرم کشمش در نظر بگیریم، با احتساب حدود ۶ میلیون خانوار در افغانستان، تقاضای سالانه به بیش از 30 هزار تن می‌رسد.

اطلاعات مهم: کشمش سبز 5 کیلویی

این عدد به‌خوبی نشان می‌دهد که حتی با وجود قیمت پایین‌تر نسبت به چلغوز، سود صادرات کشمش سبز برای تاجران بسیار بیشتر است، چون مصرف آن فراگیر و دائمی است.

جایگاه تاریخی و فرهنگی افغانستان در تجارت

افغانستان همیشه در مسیر راه ابریشم قرار داشته است. این کشور گذرگاهی میان ایران، هند، چین و آسیای میانه بوده و همین موقعیت استراتژیک، نقش مهمی در تاریخ تجارت ایفا کرده است.

راه ابریشم و خشکبار ایرانی

کاروان‌هایی که از ایران به چین می‌رفتند، نه تنها ابریشم و ادویه حمل می‌کردند، بلکه خشکبار هم بخش مهمی از بارشان بود.

کشمش، بادام و گردو از خراسان و کاشمر بارگیری می‌شد و در مسیر هرات، مزارشریف و بلخ به سمت بخارا و سمرقند می‌رفت.

چطور با صادرات کشمش سبز کاشمر عمده و Export Readiness تو بازار چین و شرق آسیا موفق بشیم؟

هنوز هم در بسیاری از روایت‌های تاریخی نام کشمش کاشمری به‌عنوان کالایی پرطرفدار آمده است.

اهمیت هویت فرهنگی در تجارت امروز کشمش

امروز هم افغان‌ها همچنان به سنت‌های گذشته وفادار مانده‌اند.
در جشن‌های عروسی، مراسم مذهبی و حتی مهمانی‌های خانوادگی، ظرف‌های پر از کشمش سبز همیشه روی سفره‌هاست.

این عادت فرهنگی باعث می‌شود تاجران ایرانی اطمینان داشته باشند که بازار افغانستان هیچ‌گاه از کشمش سبز خالی نمی‌شود.

درخشش کشمش ایران در بازار کابل

بازار کابل قلب تپنده اقتصاد افغانستان است. تصور کنید وارد کوچه‌های باریک و پرهیاهوی بازار شوید.

مغازه‌ها پر از کیسه‌های بزرگ خشکبارند. روی یکی از کیسه‌ها برچسب زده شده: «کشمش سبز کاشمر – محصول ایران». مشتریان افغان با دقت دانه‌های کشمش را در دست می‌گیرند، رنگ سبزش را نگاه می‌کنند، می‌چشند و بعد با لبخند می‌گویند: «این هل هست یا کشمش، چقدر خوش رنگ و خوش بوست!»

در همان بازار، کمی جلوتر کشمش ازبکی با قیمت چند برابر عرضه می‌شود. اما بیشتر مشتری‌ها سراغ کشمش سبز ایرانی می‌روند، چون هم خوش‌طعم‌تر است و هم برای مصرف روزانه به‌صرفه‌تر.

چالش‌های گمرکی و حمل‌ونقل کشمش قلمی ایران به افغانستان و تاجیکستان

وقتی پای صادرات به میان می‌آید، مسیر همیشه هموار نیست.

بار اول که کانتینرها از طریق دوقارون راهی افغانستان شدند، در مرز با مشکل روبه‌رو شدیم. مأموران گمرک حکومت جدید طالب که هنوز به امورات آگاه نبودن، مدارک بیشتری خواستند و محموله سه روز متوقف شد.

در آن سه روز، مشتری تاجیک بارها تماس گرفت و گفت: «رحمن جان، دیر رسیدن بار به معنای ضرر برای ماست.»

از آن روز به بعد، یاد گرفتم باید همیشه بازرسی دقیق‌تر، مدارک محکم‌تر و برنامه‌ریزی قوی‌تری داشته باشم.

ما از ایران کشمش به کشور های دیگری نیز صادر می کنیم.

برای مثال به همه کشور های آسیای میانه.

برای همین یکی از چالش های حمل‌ونقل زمینی به آسیای میانه هزینه لجستیک است که حل نموده ایم.

اطلاعات تخصصی: فروش عمده کشمش سبز

هر کامیون کشمش از مشهد حدود ۳۲۰۰ دلار هزینه حمل به آسیای میانه دارد. در حالی که اگر بار به صورت کانتینری از مشهد به آلمان برود، هزینه هر کانتینر حدود ۶۸۰۰ دلار می‌شود. این اعداد را هر تاجر باید بلد باشد تا بداند چطور سود خود را محاسبه کند.

رقابت با ازبکستان؛ نبرد کیفیت و قیمت کشمش

ازبکستان یکی از رقبای جدی ایران در بازار خشکبار افغانستان و تاجیکستان است. کشمش ازبکی معمولاً قیمت پایین‌تری دارد؛ هر کیلو حدود ۳ دلار.

اما مشکل اینجاست که کیفیت آن پایین‌تر است. دانه‌ها ریزترند، رنگشان کدرتر است و ماندگاری‌شان کمتر. بارها دیده‌ام مشتری افغان ابتدا کشمش ازبکی خریده، اما بعد از یک ماه دوباره سراغ حجره من آمده و گفته: «عبدالرحمن، آن بار ازبکی خراب شد، برایم کشمش ایرانی بیاور.»

به همین دلیل، من همیشه به مشتریانم می‌گویم: «کشمش سبز کاشمری مثل فرش ایرانی است؛ شاید قیمتش کمی بالاتر باشد، اما ارزشش را دارد.»

مشتریان اروپایی برای کشمش قلمی مشهد از طریق مهاجران افغان

یکی از اتفاقات جالب در تجارت من، آشنایی با تاجری افغان در آلمان بود. نامش «ولی‌محمد صدیقی» است و در هامبورگ فروشگاه بزرگ مواد غذایی دارد.
او گفت: «در محله ما ده‌ها هزار افغان و ایرانی زندگی می‌کنند. همه دنبال کشمش سبز ایرانی هستند. اگر بتوانی مستقیم برای من بار بفرستی، ماهی یک کانتینر می‌خرم.»

این پیشنهاد برایم جذاب بود. اگرچه مسیر اروپا پرهزینه‌تر است، اما قیمت فروش در آنجا بالاتر است.

بیشتر بخوانید: قیمت کشمش سبز فله

کشمش سبز کاشمری در بازار آلمان به قیمت ۶ تا ۷ دلار برای هر کیلو فروخته می‌شود؛ تقریباً دو برابر قیمت بازار افغانستان. همین تفاوت باعث می‌شود سود بیشتری برای تاجر باقی بماند.

فعالیت همه روزه تجار افغان: بارگیری در کاشمر، تخلیه در هرات

کامیون‌ها در کاشمر، زیر آفتاب داغ خراسان، کیسه‌های پر از کشمش سبز قلمی را بار می‌زنند. دانه‌ها مثل زمرد سبز در کیسه‌ها می‌درخشند. راننده‌ها عرق‌ریزان پشت فرمان می‌نشینند و راهی مرز می‌شوند.

چند روز بعد، همان کامیون‌ها وارد بازار هرات می‌شوند. عمده فروشی ها جمع می‌شوند، کیسه‌ها را باز می‌کنند، دانه‌های کشمش را با دست می‌گیرند و می‌چشند. لبخند روی لب‌هایشان می‌نشیند: «این همان کشمش کاشمری است که برای پخش در قهوه خانه ها می خواستیم.»

این صحنه نشان می‌دهد که کشمش سبز فقط یک کالا نیست؛ یک پلی میان فرهنگ‌ها و کشورها است.

فرصت‌های آینده صادرات کشمش سبز ایران به افغانستان و منطقه

وقتی به آینده‌ی تجارت کشمش نگاه می‌کنیم، افغانستان جایگاه ویژه‌ای دارد. این کشور با بیش از ۴۰ میلیون نفر جمعیت، بازاری بزرگ برای مصرف خشکبار است.

طبق آمار وزارت صنعت و تجارت افغانستان، سالانه بیش از ۲۵۰ هزار تن خشکبار از کشورهای مختلف وارد این کشور می‌شود که حدود 15 درصد آن کشمش است. سهم ایران در این بازار نزدیک به ۴۰ درصد بوده، اما هنوز جای کار زیادی وجود دارد.

مصرف بالای خشکبار در مناسبت‌های فرهنگی

فرهنگ افغانستان پر از جشن‌ها، مراسم مذهبی و دورهمی‌های خانوادگی است.

در هر عید قربان، عید فطر یا مراسم عروسی، سفره‌ها با کشمش، بادام و چلغوز پر می‌شود.

بر اساس یک تحقیق محلی در کابل، خانواده‌های افغان به طور متوسط در سال ۳۰ تا ۳۵ کیلوگرم خشکبار مصرف می‌کنند که 5 کیلوگرم آن کشمش است. این رقم تقریباً دو برابر مصرف سرانه در ایران است.

رشد مهاجران افغان و افزایش تقاضای جهانی برای کشمش ایرانی

طبق گزارش سازمان ملل، بیش از ۸ میلیون افغان مهاجر در کشورهای مختلف زندگی می‌کنند.

تنها در ایران حدود ۴ میلیون، در پاکستان ۲.۵ میلیون و در اروپا نزدیک به ۱.۵ میلیون افغان حضور دارند.

این مهاجران شبکه‌ای بزرگ از خریداران بالقوه ایجاد کرده‌اند. آن‌ها در هامبورگ، لندن، مسکو و دبی فروشگاه‌های خشکبار باز کرده‌اند و به دنبال محصولی باکیفیت مثل کشمش سبز کاشمری هستند.

این مهاجران، حلقه‌ی اتصال بازار افغانستان با جهان‌اند.
به طور مثال، تاجری افغان در هلند که با خانواده‌ای ایرانی در اصفهان ارتباط دارد، سالانه ۲۰۰ تن کشمش سبز از ایران خریداری و به اروپا صادر می‌کند.
این روند، نشان می‌دهد که کشمش سبز نه فقط کالایی برای افغانستان، بلکه پلی برای رسیدن ایران به بازارهای جهانی است.

مقایسه اقتصادی کشمش و چلغوز

در افغانستان، چلغوز (دانه‌ی درخت صنوبر) یکی از گران‌ترین خشکبارهاست. قیمت آن در بازار کابل بین ۲۰ تا ۲۵ دلار برای هر کیلو است، در حالی که کشمش سبز کاشمری در همان بازار بین ۴ تا ۵ دلار عرضه می‌شود. اما نکته مهم این است که میزان مصرف کشمش تقریباً ۱۰ برابر چلغوز است.

به بیان دیگر، اگرچه چلغوز سود بالایی برای فروشنده دارد، اما مشتریان عامه توان خریدش را ندارند. در مقابل، کشمش سبز کالایی است که هم در سفره‌های روزانه‌ی افغان‌ها وجود دارد و هم در صادرات سودآور است. این تفاوت باعث می‌شود کشمش سبز از نظر تجاری پایدارتر و مطمئن‌تر باشد.

فرصت‌های صادراتی کشمش ایرانی در آسیای میانه توسط تاجران افغانستان

بازار افغانستان فقط بخشی از ماجراست. کشورهای همسایه مثل تاجیکستان، ازبکستان و ترکمنستان هم مصرف‌کننده‌ی جدی کشمش هستند.

تاجیک‌ها به دلیل نزدیکی فرهنگی با افغان ها، طعم کشمش سبز کاشمری را بهتر می‌پسندند. شما خوب می دانید که %28 جمعیت خود افغانستان هم تاجیک هستند و این موضوع برای تجارت بسیار مهم است.

طبق آمار سال ۲۰۲۳، واردات کشمش تاجیکستان حدود 55 هزار تن بوده که بخش زیادی از آن از طریق افغانستان و ایران تأمین شده است.

در ازبکستان هم که اقتصاد رو به رشد دارد، فروشگاه‌های زنجیره‌ای به دنبال خشکبار ایرانی هستند. اما معمولا پسته و نبات از ایران می خرند و زیاد دنبال کشمش ایرانی نیستند چون کشور خودشان قطب کشمش و مویز است.

اگر ایران بتواند از طریق مرز دوغارون و خطوط ریلی تازه‌تأسیس، کشمش سبز را سریع‌تر به این کشورها برساند، ظرفیت صادرات به ۲ برابر افزایش پیدا می‌کند.

ارتباط آینده صادرات کشمش به افغانستان و تاجیکستان با بسته‌بندی مدرن

یکی از مشکلات کشمش در بازار افغانستان، ضعف در بسته‌بندی است. بسیاری از فروشندگان هنوز از کیسه‌های ۴۰ کیلویی سنتی استفاده می‌کنند.

اما مشتریان جدید، مخصوصاً در اروپا و امارات، به دنبال بسته‌های کوچک ۲۵۰ گرمی یا ۵۰۰ گرمی با طراحی جذاب هستند. که خوشبختانه کارخانه کشمش سالار ممتاز کاشمر در این زمینه پیشرو بوده است.

به گفته‌ی «ولی‌محمد صدیقی» تاجر افغان مقیم آلمان، اگر ایران بتواند کشمش سبز را در بسته‌بندی‌های شفاف و بهداشتی ارائه کند، قیمت آن تا ۸ دلار برای هر کیلو هم بالا می‌رود. این یعنی ارزش افزوده‌ای که چندین برابر سود دارد.

آینده تجارت بین الملل از طریق تاجران افغانستان: کشمش سبز روی میزهای کابل و لندن

تصور کنید روزی برسد که در چایخانه‌ای قدیمی در لندن نیز، کشمش سبز مشهد و کاشمر همراه چای قندپهلو سرو شود؛ و همان روز در لندن، یک مهاجر افغان جعبه‌ای شکیل از همان کشمش را در فروشگاه محله باز کند.

این تصویر نشان می‌دهد کشمش سبز فقط یک محصول کشاورزی نیست؛ بلکه داستانی از پیوند فرهنگ‌ها، تجارت و تاریخ مشترک ایران و افغانستان است. که مهمترین نقش را تاجران و مهاجرین افغانستانی در آن بازی می کنند.

سوالات متداول درباره صادرات کشمش سبز به افغانستان

1. کشمش سبز کاشمری چه تفاوتی با سایر کشمش‌ها دارد؟
   کشمش سبز مشهد و کاشمر دانه‌ای قلمی، رنگ سبز طبیعی و طعم شیرین دارد. ماندگاری بالای آن باعث می‌شود تا چند ماه بدون تغییر کیفیت در انبار باقی بماند. این ویژگی‌ها باعث شده افغان‌ها و تاجران آسیای میانه ازجمله تاجران تاجیکستان به آن اعتماد کامل داشته باشند.
2. میزان تقاضای کشمش سبز در افغانستان چقدر است؟
   با جمعیت حدود ۴۰ میلیون نفر و مصرف متوسط هر خانواده 5 کیلوگرم کشمش در سال، تقاضای سالانه در افغانستان بیش از 30 هزار تن برآورد می‌شود. این رقم به‌وضوح نشان می‌دهد که بازار کشمش سبز و طلایی ایران در این کشور و در تاجیکستان پایدار و پررونق است.
3. قیمت کشمش سبز نسبت به خشکبار دیگر مانند چلغوز چگونه است؟
   چلغوز در کابل ۲۰ تا ۲۵ دلار برای هر کیلو فروخته می‌شود، در حالی که کشمش سبز کاشمری ۴ تا ۵ دلار است. مصرف کشمش سبز بسیار بیشتر است و همین باعث می‌شود سود صادرات آن برای تاجران ایرانی بالاتر باشد.
4. چه کشورهایی رقیب کشمش ایران در بازار افغانستان هستند؟
   ازبکستان از اصلی‌ترین رقبای ایران هستند. با این حال، کیفیت بالای کشمش سبز مشهد و کاشمر باعث شده جایگاه ایران در این بازار تثبیت شود و مشتریان حاضر باشند قیمت بالاتر بپردازند.
5. آیا صادرات کشمش سبز ایران به اروپا از طریق تاجران افغان ممکن است؟
   بله، مهاجران افغان در اروپا شبکه‌ای گسترده برای فروش خشکبار ایرانی ایجاد کرده‌اند. سالانه صدها تن کشمش سبز کاشمری از طریق این شبکه‌ها به کشورهای آلمان، هلند، انگلیس و فرانسه صادر می‌شود.

بیشتر بخوانید: قیمت کشمش سبز در مشهد

جمع‌بندی در مورد: صادرات کشمش سبز از مشهد و کاشمر به افغانستان و تاجیکستان

کشمش سبز کاشمری در این کشور تنها یک محصول تجاری نیست؛ یک بازیگر بزرگ فرهنگی و اقتصادی است.

از سفره‌های چایخانه‌های هرات گرفته تا بازارهای شلوغ کابل و مغازه‌های مهاجران افغان در اروپا و تاجیکستان، این دانه‌های سبز همیشه حضوری قدرتمند دارند.

مصاحبه عبدالرحمن هروی نشان می‌دهد که کیفیت، اعتماد و ارتباط انسانی چقدر می‌تواند تجارت را رونق دهد.
وقتی مشتریان، چه در افغانستان و چه در تاجیکستان و اروپا، با لبخند سفارش خود را دریافت می‌کنند، متوجه می‌شوند کشمش سبز مشهد و کاشمر تنها یک خشکبار نیست؛ پلی است میان فرهنگ‌ها، سنت‌ها و تجارت‌های پرسود.

بیشتر بخوانید: خرید کشمش سبز قلمی کاشمر

اگر شما هم به فکر تجارت یا خرید خشکبار هستید، بدانید که سرمایه‌گذاری در کشمش سبز و طلایی کاشمری نه فقط سودآور است، بلکه راهی است برای وارد شدن به بازارهای بین‌المللی با محصولی که هم کیفیت دارد، هم فرهنگ، و هم اعتماد مشتریان را جلب می‌کند.