قیمت مویز ایرانی فقط به کیفیت انگور بستگی ندارد. این ۳ فاکتور طلایی را بشناس تا در خرید عمده همیشه برنده باشی و از رقبا جلو بزنی
چرا قیمت مویز ایرانی کاشمر با ملایر فرق دارد؟
اگه بخوای واقعیت بازار مویز رو بدونی باید اول بری سراغ خود نباردارهای قدیمی. یکی‌شون چند وقت پیش توی میدان تره‌بار تهران می‌گفت: مویز کاشمر با ملایر زمین تا آسمون فرقشه، حتی اگه وزن و رنگ یکی باشه.
حالا چرا این‌جوریه؟ یکی از دلایل اصلیش نوع انگوره. کاشمر بیشتر از انگور عسکری و بی‌دونه استفاده می‌کنه که بافتش ریزتر ولی شیرینی طبیعی بالاتری داره.
ملایر اما معمولاً از انگور فخری و شانی استفاده می‌کنه که دونه‌ها درشت‌تر و رنگ تیره‌تر دارن. همین تفاوت رقم، می‌تونه توی قیمت مویز ایرانی حتی تا ۱۸٪ اختلاف بندازه.
یه نکته دیگه که کمتر کسی بهش توجه می‌کنه، مهارت کشاورزه. توی کاشمر خیلی‌ها هنوز خشک‌کردن رو به روش سنتی و سایه‌خشک انجام میدن، که باعث میشه رنگ مویز طبیعی‌تر و ماندگاریش بالاتر باشه. ولی توی ملایر بخش زیادی با خشک‌کن‌های تونلی انجام میشه که سرعت بالاست، اما بعضی وقتا بافت کمی سفت میشه.
مشتریهای بازار داخلی گاهی روش سنتی رو بیشتر می‌پسندن و حاضرن براش پول بیشتری بدن.
از طرف دیگه، بازار مقصد هم بی‌تأثیر نیست. مثلاً مویز ملایر چون رنگ تیره و براق‌تری داره، توی صادرات به روسیه و ارمنستان پرطرفداره. همین باعث میشه بعضی ماه‌ها، قیمت مویز ایرانی ملایر بالاتر از کاشمر هم بره.
یکی از آمارهایی که پارسال منتشر شد نشون می‌داد که در سه ماه پاییز، میانگین قیمت مویز ایرانی ملایر برای بار صادراتی ۲۴۰ تا ۲۸۰ هزار تومان بود، در حالی که کاشمر توی همون بازه بیشتر بین ۲۱۰ تا ۲۵۰ هزار تومن معامله می‌شد.
اما جالبه بدونی هزینه تولید هم اثر میذاره. توی کاشمر بعضی باغ‌ها به دلیل خشکسالی مجبور شدن آب رو با تانکر بیارن، که هزینه‌ها رو بالا برده و مستقیم روی قیمت مویز ایرانی اثر گذاشته. در ملایر ولی امسال بارندگی بهتر بود و هزینه آبیاری کمتر شد، همین باعث شد قیمت کمی متعادل‌تر بمونه.
خلاصه‌اش اینه که اختلاف قیمت مویز ایرانی کاشمر و ملایر یه ترکیب پیچیده از رقم انگور، روش خشک‌کردن، بازار مقصد و حتی آب‌وهوای ساله. و اگه عمده‌فروش باشی و بخوای بار درست رو انتخاب کنی، باید این جزئیات رو بدونی.
قیمت ١۴٠۴ کشمش مویز بی دانه سیاه
چون گاهی همون مویزی که امروز ۳ هزار تومن ارزون‌تره، فردا مشتری بیشتری میاره و سود بیشتری میده.
نقش شرایط اقلیمی و خاک در تعیین قیمت مویز ایرانی
اگر فکر می‌کنی مویز فقط یه محصول خشک‌شده‌ی ساده‌ست، سخت در اشتباهی. قیمت مویز ایرانی به‌شدت وابسته به همون چیزی‌ه که زیر پای کشاورز هست؛ یعنی خاک، و بالای سرش؛ یعنی آسمون.
من پارسال با یه باغدار قدیمی توی حوالی تاکستان قزوین حرف می‌زدم. می‌گفت: “داداش، مویز خوب از خاک شروع میشه. خاک که شور باشه، انگور شیرینی و قندش میاد پایین، دونه‌ها کوچیک میشه، قیمت هم افت می‌کنه.” این یعنی کیفیت مستقیماً از خاک و شرایط اقلیمی اثر می‌گیره و به تبعش، قیمت مویز ایرانی هم بالا پایین میره.
بذار یه مثال عددی بزنم. سال ۱۴۰۲، توی کاشمر بارندگی حدود ۲۸ درصد کمتر از میانگین ده‌ساله بود. نتیجه؟ قند انگور کمی بالا رفت، ولی اندازه دانه‌ها کوچک‌تر شد.
این باعث شد که بار بازارپسند برای صادرات کمتر بشه و قیمت مویز ایرانی صادراتی اون منطقه بین ۲ تا ۴ هزار تومن نسبت به سال قبل افت کنه.
از اون طرف، ملایر توی همون سال بارندگی خوبی داشت و شب‌های خنک‌تر، که رنگ مویز رو تیره‌تر و خوش‌رنگ‌تر کرد. همین باعث شد بارشون توی صادرات به عراق و ترکیه بیشتر فروش بره و حتی تا ۱۲٪ بالاتر از نرخ متوسط کشور معامله بشه.
شرایط اقلیمی فقط بارندگی و دما نیست. حتی شدت و مدت تابش آفتاب هم نقش داره. توی مناطقی که آفتاب تند و طولانی دارن (مثل بخش‌هایی از استان کرمان)، مویز سریع‌تر خشک میشه ولی رنگش کمی قهوه‌ای‌تر میشه. این مدل بار توی بازار داخلی بیشتر مصرف میشه، چون مشتری ایرانی طعم رو به رنگ ترجیح میده. ولی برای صادرات به اروپا، همین تغییر رنگ می‌تونه قیمت مویز ایرانی رو تا ۱۵٪ پایین بیاره.
از خاک هم که بگم، میشه یک کتاب نوشت. خاک شنی و سبک باعث میشه انگور شیرین‌تر بشه ولی حجم محصول کمتره، در نتیجه قیمت هر کیلو مویز ایرانی بالاتر میره چون عرضه کمتره. برعکس، خاک رسی حجم بیشتری محصول میده اما شیرینی و ماندگاری کمتره، که توی بازار خشکبار بعضی کشورها اصلاً خریدار نداره.
الان منتشر شد: قیمت هر کیلو مویز
پس اگه عمده‌فروش باشی و بخوای قیمت مویز ایرانی رو پیش‌بینی کنی، باید هر فصل نقشه بارندگی، دمای شب و روز، و حتی نوع خاک منطقه برداشت رو زیر نظر داشته باشی. این‌ها دقیقاً مثل نبض بازار عمل می‌کنن. یک تغییر کوچک در آب‌وهوا می‌تونه کل تراز قیمتی رو بهم بزنه.
هزینه حمل و لجستیک؛ عامل پنهان در قیمت مویز ایرانی
بعضی وقت‌ها وقتی حرف از قیمت مویز ایرانی میشه، همه ذهن‌ها میره سمت باغدار، محصول، یا کیفیت. اما یه بخش پنهان هست که خیلی‌ها یادشون میره: هزینه حمل و لجستیک. این بخش مثل همون سیم‌های زیر زمینیه که برق خونه رو میارن، دیده نمیشه ولی کل سیستم رو می‌چرخونه.
سال گذشته، یکی از عمده‌فروش‌های مشهد تعریف می‌کرد که برای انتقال ۲۰ تُن مویز از ملایر به بندرعباس، کرایه کامیون از ۸ میلیون تومن رسید به ۱۴ میلیون، فقط به خاطر افزایش نرخ گازوئیل و کمبود راننده.
نتیجه؟ قیمت مویز ایرانی برای مشتری خارجی همون‌قدر بالا رفت که چند تا سفارش لغو شد.
این یعنی تو بعضی شرایط، حتی اگه محصول توی باغ ارزون‌تر دربیاد، بخش حمل‌ونقل می‌تونه کل معادله رو به هم بزنه.
حمل‌ونقل فقط به معنی کامیون و جاده نیست. توی صادرات، هزینه‌های بندری، بیمه، و بارگیری کانتینر هم بازیگرهای اصلی هستن. مثلاً، برای صادرات مویز ایرانی به روسیه از مسیر دریای خزر، فقط هزینه بارگیری کشتی در بندر انزلی می‌تونه بین ۳۵ تا ۵۰ دلار به ازای هر تُن باشه.
تازه این جدا از بیمه بار هست که معمولاً ۰.۵ تا ۱ درصد ارزش کل محموله رو می‌گیره.
شرایط آب‌وهوایی هم روی لجستیک تاثیر میذاره. یه بار، زمستون ۱۴۰۱، بار مویز ایرانی که از تاکستان قزوین می‌رفت به ترکیه، سه روز پشت مرز بازرگان گیر کرد چون جاده‌ها برفی بود. این تاخیر باعث شد رطوبت چند کیسه بره بالا و کیفیت افت کنه، در نتیجه مشتری خارجی ۵٪ تخفیف خواست.
یعنی حتی طبیعت هم گاهی توی بازی لجستیک نقش قهرمان یا ضدقهرمان رو داره.
یه نکته مهم برای بنکدارها و عمده‌فروش‌ها اینه که همیشه باید قبل از خرید عمده مویز ایرانی، برآورد دقیق مسیر و هزینه حمل رو داشته باشن.
بعضی‌ها برای اینکه این ریسک رو کم کنن، با راننده‌ها قرارداد سالانه می‌بندن یا بار رو به صورت مشترک با بقیه عمده‌فروش‌ها حمل می‌کنن تا کرایه سرشکن بشه.
حتی استفاده از انبارهای موقت نزدیک بندر یا مرز هم می‌تونه کمک کنه، چون گاهی ارسال محموله به‌صورت یک‌جا، نسبت به چند مرحله، تا ۱۰٪ ارزان‌تر درمیاد.
راز مخفی قیمت مویز کیلویی؛ چرا چک بلندمدت یعنی گرون خریدن و سود کمتر؟
در کل، لجستیک مثل ستون فقرات تجارت مویز ایرانیه. محکم و درست باشه، قیمت نهایی محصول توی بازار رقابتی و جذاب میشه. ولی اگه این ستون ترک برداره، حتی بهترین و شیرین‌ترین مویز هم مشتری رو راضی نمی‌کنه.
