هوای سرد صبحگاهی تبریز با بوی چای دارچینی و صدای باز شدن کرکره مغازه‌ها شروع می‌شود. درست وسط بازار قدیمی، روبه‌روی تیمچه مظفریه، مغازه ماست؛ خشکبار تبریز‌چین که به بازرگانی قیسی مرند و کشمش سبز عسگری کاشمری شناخته می شویم.
کشمش سبز عسگری؛ از تاکستان کاشمر تا بازار تبریز
من «حمید رفیعی» هستم، حسابدار این مغازه که سال‌هاست پدرم اداره‌اش می‌کند. در ظاهر، فقط چند قفسه کشمش، قیسی و زعفران داریم، اما در واقع انبار پشت‌مغازه‌مان پر از کشمش سبز عسگری و قیسی مرند است؛ همان محصولی که حالا اسمش تا آن‌طرف مرز، در ترکیه و جمهوری آذربایجان هم پیچیده.
اینجا در تبریز، ۱۷ فروشنده‌مان هر روز از صبح تا شب مشغول‌اند. مشتری‌ها از سراسر ایران می‌آیند، ولی بارهای سنگین‌تر برای صادرات است؛ مخصوصاً برای تاجران ترک که از مرز بازرگان عبور می‌کنند.
بیشتر کشمش‌های مغازه ما از تاکستان‌های کاشمر و خلیل‌آباد و ملایر می‌آیند. دانه‌هایی کشیده، باریک و خوش‌عطر که وقتی زیر نور خورشید خشک می‌شوند، رنگ سبز زمردی خاصی می‌گیرند.
راننده‌ها معمولاً غروب می‌رسند، کامیون را پارک می‌کنند، و انبار را پر از بوی شیرین انگور می‌سازند.
بازار تبریز چهار محصول را به نام ما می شناسد:
- کشمش سبز عسگری ممتاز کاشمری
- نخودچی کشمش بسته‌بندی‌شده برای صادرات جزئی
- زعفران کاشمر و قیسی مرند
از بین همه، کشمش سبز عسگری همیشه رتبه اول و اصلی است. چون هم برای صادرات به ترکیه سود بالاتری دارد، هم در بازار تبریز فروش سریع‌تری.
الان منتشر شد: قیمت کشمش عسگری
تاجری از وان ترکیه، آقای احمد دمیرتالا، همیشه می‌گوید:
“Bu üzüm, Türk çayına yakışıyor — این کشمش با چای ترک خوش‌می‌نشیند.”
تجارت روزانه کشمش در بازار تبریز؛ جایی که صادرات زنده است
بازار تبریز فقط محل فروش نیست، نبض تجارت شمال‌غرب ایران است.
هر روز از ساعت ۸ صبح تا غروب، بارها و سفارش‌ها رد و بدل می‌شوند. فروشندگان خشکبار همدیگر را با اسم می‌شناسند و رقابت بیشتر بر سر کیفیت و بسته‌بندی است تا قیمت.
من، به‌عنوان حسابدار، همیشه روی ترازنامه صادراتی حساس‌ام. چون کشمش سبز عسگری کشمر برخلاف پسته یا خرما، نیاز به سرمای ویژه ندارد و در مسیر ۲۴ ساعته تا ترکیه، تغییری در طعم و رنگش ایجاد نمی‌شود. همین ویژگی، مزیت بزرگ تجاری ماست.
در انبار بزرگ پشت بازار، جعبه‌های کشمش با لفاف سلفونی مات و چاپ ترکیبی فارسی و ترکی ردیف شده‌اند:
Yeşil Asgari Üzüm – Iranian Green Raisin
برچسبی که باعث شده مشتریان ترکیه‌ای و آذربایجانی راحت‌تر اعتماد کنند و بار را بدون تأخیر از گمرک عبور دهند.
کشمش سبز عمده؛ بار سبک، سود سنگین در مسیر جاده بازرگان تا استانبول
مسیر صادرات کشمش سبز کاشمر از تبریز تا ترکیه؛ از دفتر حسابداری تا مرز بازرگان
اولین بار که بار کشمش را برای صادرات آماده کردم، هیچ‌وقت یادم نمی‌رود.
«عباس آقازاده»، راننده اهل خوی، بارنامه را آورد. مقصد نوشته بود: بازرگان – مرز ایران و ترکیه.
در بارنامه ۱۲۰۰ کیلو کشمش سبز ممتاز و ۵۰۰ کیلو نخودچی کشمش بسته بندی نیم کیلویی ثبت شده بود.
من مهر فروشگاه را زدم و حس خاصی داشتم — انگار امضای من قرار است بازرگانی تبریز را تا وان و قارص ادامه دهد.
روند صادرات کشمش سبز عسگری
- آماده‌سازی بار در انبار تبریز‌چینپ
- صدور گواهی مبدأ و فاکتور رسمی از اتاق بازرگانی تبریز
- حمل با کامیون به مرز بازرگان
- ثبت در سیستم e-TIR و تحویل به تاجر ترک در وان
زمان کل فرآیند معمولاً ۴۸ ساعت است و چون وزن هر بسته سبک است، حمل‌ونقل مقرون‌به‌صرفه محسوب می‌شود.
تفاوت کشمش سبز عسگری با سایر ارقام صادراتی ایران
در دنیای خشکبار، هر محصولی یک امضا دارد. زعفران، طلای سرخ ایران است؛ پسته، محصول لوکس صادراتی. اما کشمش سبز عسگری چیز دیگری‌ست:
- ماندگاری بالا بدون نیاز به مواد نگهدارنده
- قیمت صادراتی پایدار در بازار ترکیه و آذربایجان
- بسته‌بندی ساده ولی با پرستیژ
- و سود خالص بالاتر نسبت به پسته در هر تن بار
- کم پول ولی پر سود
- نایاب
همین خصوصیات باعث شده چند شرکت در شبستر و مرند، سردخانه‌هایی مخصوص نگهداری کشمش عسگری بسازند تا بازار زمستان را هم از دست ندهند.
بهترین جایگزین قند چایی: کشمش کاشمری
چرا ترکیه و آذربایجان عاشق کشمش عسگری هستند؟
در دیدار آخرم با “حسن‌اف”، تاجر آذربایجانی از باکو، او گفت:
“ما این کشمش را برای نان سنتی می‌خواهیم، طعمش مثل طلاست.”
برای مردم ترکیه، کشمش سبز عسگری نماد سلامت است؛ میان‌وعده‌ای طبیعی، سبک و بی‌نمک. در حالی که پسته یا بادام، پرچرب و گران است، کشمش سبز عسگری با نصف هزینه، تقاضای بیشتری دارد.
طبق آمار داخلی ما، از ابتدای سال ۱۴۰۳ تا حالا، حجم سفارش‌های صادراتی از مرز بازرگان ۴۵ درصد رشد داشته و بخش عمده آن مربوط به همین نوع کشمش بوده و کارخانه سالار ممتاز همیشه مبدا بهترین بار های ما از کاشمر بوده است.
بسته‌بندی کشمش عسگری و برند؛ قلب تپنده صادرات موفق
ما آموخته‌ایم که در تجارت خشکبار، بسته‌بندی زبان کالا است.
روی بسته‌های صادراتی خودمان نوشته‌ایم:
“Packed in Tabriz”
چیزی که تاجر ترک را مطمئن می‌کند این کشمش مستقیم از مبدأ ایرانی آمده و دست‌خورده نیست.
هر کانتینر با عدل بندی و مهر بهداشت تبریز است. همین نظم در برچسب‌گذاری باعث شده محموله‌ها بدون بازبینی اضافی از گمرک ترکیه عبور کنند.
چشم‌انداز آینده کشمش سبز عسگری در صادرات ایران
در حال حاضر، کشمش سبز عسگری از تبریز به مقصد وان، قارص، ارزروم و نخجوان ارسال می‌شود. اما ما در تبریز‌چین در حال مذاکره برای صادرات مستقیم به گرجستان و بلغارستان هم هستیم.
کار ما چنان برکتی گرفته که کارخانه کاشمر دیگر از سفارشات ما به ستوه آمده همیشه آقای سالاری مدیر عامل کارخانه کشمش سالار ممتاز کاشمر به ما می گوید: « شما تبریزی ها واقعا حقتان است که پیشرفت کنید، خیلی تاجران خوبی هستید»
۴ راز طلایی که مستقیم روی قیمت کشمش سبز قلمی ممتاز اثر می‌ذارن!
با افزایش تقاضای جهانی برای محصولات طبیعی، پیش‌بینی می‌کنیم تا سال ۱۴۰۶ حجم صادرات این نوع کشمش از تبریز به بیش از ۸۵۰ تن در سال برسد.
سوالات متداول درباره کشمش سبز عسگری صادراتی
- چرا کشمش عسگری برای صادرات مناسب‌تر است؟
به دلیل رنگ زیبا، شیرینی طبیعی و ماندگاری بالا، در مسیرهای طولانی کیفیت خود را از دست نمی‌دهد. - تفاوت کشمش عسگری با کشمش پیکامی چیست؟
عسگری نرم‌تر، بلندتر و شیرین‌تر است؛ در حالی که پیکامی رنگ تیره‌تری دارد و بیشتر برای بازار داخلی مصرف می‌شود. - آیا بسته‌بندی روی قیمت نهایی تأثیر دارد؟
قطعاً بله. بسته‌بندی تمیز، دو زبانه و استاندارد می‌تواند تا 10٪ قیمت فروش در بازار ترکیه را افزایش دهد. - چگونه می‌توان مستقیماً از تبریز خرید کرد؟
صادرکنندگان یا فروشندگان عمده می‌توانند از طریق نمایندگان رسمی تبریز‌چین یا کارخانه‌ی فرآوری سالار ممتاز کاشمر، بار را به‌صورت مستقیم و با گواهی صادراتی تهیه کنند.
صادرات بهترین کشمش مشهد و کاشمر به افغانستان و تاجیکستان؛ از میل 78، میلک و دوقارون
پایان صادرات کشمش سبز عسگری؛ دانه‌های سبزی که نام ایران را زنده نگه می‌دارند
وقتی شب، بازار تبریز خلوت می‌شود و صدای بسته شدن مغازه‌ها در راهروها می‌پیچد، آخرین چراغی که هنوز روشن است، چراغ انبار کشمش و قیسی ماست.
دانه‌های سبز عسگری زیر نور زرد، مثل ستاره می‌درخشند — آرام، اما ارزشمند.
پدرم همیشه می‌گفت:
«بازار را طلا نمی‌سازد، صداقت و کیفیت می‌سازد. بهتره که همیشه از تامین صادق بارتو بخری که جلوی تاجر ترکیه سر بلند باشی.»
و حالا می‌دانم که کشمش سبز عسگری نه فقط یک کالا، بلکه یادگار صداقت کارخانه کاشمر در بازار تبریز است.
خرید کشمش سبز کاشمر برای مصارف دارویی و آرایشی؛ طلای سبز ایران که دنیا دنبالش افتاده!
اگر روزی گذرت به این بازار افتاد، بوی این دانه‌های سبز را دنبال کن؛ احتمالاً به درِ مغازه ما می‌رسی — جایی که تجارت، هنوز طعم واقعی دارد.
