اگه تو بازار تهران، کشمش سبز درجه یک کار می‌کنید، این مقاله مخصوص شماست! از کاهش تولید انگور تا افزایش هزینه‌ها و فشار بازار داخلی و خارجی، همه چیز توضیح داده شده.
چرا کاهش تولید انگور باعث افزایش قیمت کشمش سبز درجه یک می‌شود؟
قضیه اینه که وقتی انگور کم می‌آد، همه چیز به هم میریزه. قیمت ها یهویی بالا میره، انگار که یه چیزی تو بازار کم شده و همه دارن برای هم رقابت می‌کنن.
خشک‌سالی و کم‌آبی کار خودش هر سال کرده اما بعضی سال‌ها مثل امسال می‌بینی زمین‌ها رو با جارو برقی جارو کشیدن، سرما دونه ایی انگور به درخت نزاشته اونم که هست امسال انگور کوچیک و پژمرده.
کمبود محصول باعث میشه عمده‌فروش‌ها هی تردید کنن. بزار راحت بهت بگم امسال اوضاع افتضاح‌بود باید دو سه جا سرک بکشی تا محصولی رو که میخایی پیدا کنی.
ما خودمون پارسال از هز باغی 10 خروار کشمش گرفتیم امسال شده 300 کیلو همون باغ.
حالا اینجاش جالبه با این وضعیت این وسط بعضی‌ها خریدشون رو نگه می‌دارن، بعضی‌ها هم زرنگن سریع می‌برن، همه می‌خوان نفع خودشون رو ببرن این کار هم باعث میشه قیمت یهو بالا میره.
یه روز می‌بینی قیمت کشمش سبز درجه یک از ۲۰۰ هزار تومن میره ۲۱۰ هزار، فرداش شاید ۳۲۰، هیچ منطقی هم نداره، فقط بازار همینطوره. حتی امسال تو مهر 404 قیمت کشمش سبز درجه دو یک شبه 50 هزار تومن رفت بالا!
تازه فقط کمبود محصول نیست، کیفیت هم هست. انگور سالم و تازه که خوب خشک شده، کم پیدا میشه، یعنی کشمش درجه و مرغوب حتی بیشتر از قبل گرون میشه. بعضی وقت‌ها احساس می‌کنی بازار یه موجود زنده است، نفس می‌کشه، هی بالا و پایین میره، هیچ وقت ثابت نیست.
چیزی امسال تخمین زده شده حدود 70 درصد کمتر انگور برداشت شد نسبت به سال قبل. یعنی یه سوم محصول معمولی مونده فقط، تازه انگور درجه یک که 90 درصدش ازبین رفته.
حالا فکر کن وقتی یه سوم فقط می مونه، طبیعی‌ست که قیمتش بره بالا. همین کمبود باعث شده که حتی بعضی عمده‌فروش‌ها قبل از رسیدن فصل، همه پولشون رو خرج کنن و فقط محصول رزرو کنن، چون می‌دونن اگه صبر کنن، قیمت دیگه دستشون نیست.
خلاصه، کاهش تولید انگور مثل یه موج می‌مونه که اولش نرم و آرومه، ولی بعد همه چیز رو بالا و پایین می‌کنه.
الان منتشر شد: قیمت کشمش سبز صادراتی
کشمش هم از این قاعده مستثنی نیست، وقتی چیزی نایاب میشه، طبیعتاً قیمتش هم بالا میره، هیچ راه فراری هم نداره. بازار پر از شگفتی و ناگهانیه و هر کس تو این بازی خبره باشه، می‌دونه که کمبود محصول یعنی گرونی، بدون اینکه لازم باشه کسی توضیح بده.
هزینه‌های بالای تولید و بسته‌بندی چه تاثیری روی قیمت کشمش سبز درجه یک دارد؟
واقعا آدم وقتی وارد دنیای خرید و فروش میشه تازه می‌فهمه که این همه چیز مثل هزینه‌های تولید مثل یه سنگ روی شونه‌هاست.
قیمت بار کشمش درجه یک که بالا و پایین میره، نه فقط به کمبود محصول ربط داره، بلکه این هزینه‌ها هم سهم خودشون رو دارن. بسته‌بندی و حمل و نقل و کارگر و انرژی و همه این‌ها… هیچی معلوم نیست، یه کیلو محصول ممکنه امروز ارزون باشه فردا گرون.
مثلا همین پارسال یه بسته‌بندی ساده که قبلا ۲۰۰ گرم می‌فروختیم، شد ۵۰۰ گرم! یعنی هزینه‌ها یکهو دو برابر شد.
و تازه این یه نمونه بود. برق، گاز، کارگر، جایی که انگور رو خشک می‌کنن همه تاثیر دارن. بعضی وقت‌ها فکر می‌کنم مثل یه ساعت پانئولی هست که شن‌هاش با هزینه‌ها پر و خالی میشه و قیمت کشمش سبز درجه یک هم بالا پایین میره.
بازاری هم که آدم فکر می‌کنه ساده‌ست، پیچیده میشه. عمده‌فروش‌ها وقتی هزینه تولید بالا باشه، مجبور می‌شن خودشون رو نگه دارن، سریع نفروشن، یا قیمت رو بالا ببرن تا ضرر نکنن.
بعضی سال‌ها می‌بینیم هزینه بسته‌بندی و کارگر حدود ۴۰ درصد از کل قیمت محصول رو تشکیل می‌ده. یعنی اگه قبلا کیلو کشمش ۱۰۰ هزار تومن بود، الان بدون دلیل خاص فقط هزینه‌ها باعث شده یهویی ۱۴۰ بشه.
کیفیت هم تاثیر خودش رو می‌ذاره. کشمش که تمیز و یکدست باشه، بسته‌بندی خوبی داشته باشه، مثل یه لباس نو می‌مونه، همه می‌خوان بخرنش، و طبیعتاً قیمتش هم بیشتره. یه دفعه آدم می‌بینه یه کارگر داره دونه دونه انگور رو انتخاب می‌کنه و تازه اون موقع می‌فهمی چرا قیمتش بالا رفته.
قیمت روز هر بسته کشمش سبز 5 کیلویی کاشمر چند است؟
خلاصه که، این هزینه‌ها نه فقط عدد روی کاغذ هستن، واقعی و ملموسن. وقتی تولید پیچیده میشه، بسته‌بندی گرون میشه، آدم هیچ کاری نمی‌تونه بکنه جز اینکه قیمت کشمش سبز درجه یک رو بالا ببره. بازار هم مثل یه رودخونه متلاطم، هی بالا و پایین میره و کسی نمی‌دونه فردا چی میشه.
بازار بین‌الملل چگونه قیمت کشمش سبز درجه یک را تحت تأثیر قرار می‌دهند؟
بازار بین‌الملل یه دنیای عجیب و غریبه. آدم یه روز می‌بینه یه کشمش راحت میره هزار کیلومتر اونور آب و یه روز دیگه، به خاطر یه تغییر کوچیک تو قیمت دلار یا مثلا بسته شدن زنگزور بر روی ایران یا بستن تعرفه رو محصول ایرانی، همین کشمش 4 سال می‌مونه روی دستت.
تازه این وسط بعضی کشورها با قیمت‌های پایین می‌زنن تو بازار و ما هم که بخوایم رقابت کنیم باید یا قیمت رو کم کنیم یا کیفیت رو بالا ببریم، هیچ راه میونه‌ای نیست.
پارسال یه مشتری خارجی از نیجریه باهام تماس گرفت، گفت ما می‌خوایم ۵۰ تن کشمش سبز ممتاز مرغوب بخریم. من خوشحال شدم، ولی وقتی هزینه حمل و نرخ ارز رو حساب کردم، دیدم اگه قیمت رو طبق بازار داخلی حساب کنم، سودی نمی‌مونه.
کرایه حملش فقط 10،000 دلار برای یه کانتینر در میومد دیدم بابا همین عبدالعظیم و شهر ری خودمون بفروشیم به آجیل فروشا راحت تریم سودشم بیشتره. تهش یه آریسان باری می خواد 20 تن رو یک هفته ایی پول کردی یه دورم بازار پاسارگاد کرج هم بدی ته بارم پخش شده.
تازه بازار خارجی مثل یه بازی شطرنج می‌مونه، همه حواسشون جمعه، هر حرکت کوچیک می‌تونه نتیجه بزرگ داشته باشه.
یه بار دیدم یه بار کشمش که باید می‌رفت اروپا، به خاطر یه تغییر نرخ ارز، سریع برگشت ایران و همه برنامه‌ها بهم ریخت. اون موقع تازه آدم می‌فهمه قیمت کشمش سبز درجه یک چقدر شکننده‌ست وقتی بازار جهانی درگیر باشه.
کشمش سبز درجه یک رو در 1404 زود بخر، فردا شاید دیگه موجود نباشه
خلاصه اینکه هر کسی که تو این کاره، می‌دونه بازار بین‌الملل مثل یه موج متلاطم و غیرقابل پیش‌بینیه. اگه بفهمی چطور موج‌ها حرکت می‌کنن، می‌تونی سود خوبی ببری، وگرنه کشمش سبز درجه یکت هم می‌مونه روی دستت و هیچ کاری ازت برنمیاد
افزایش تقاضا چه فشاری روی قیمت کشمش سبز درجه یک وارد می‌کند؟
تو باید بدونی که تو بازار داخلی، مغازه‌ها و فروشگاه‌ها هی سفارش می‌دن، عمده‌فروش‌ها هم که چشمشون دنبال سوده. تازه وقتی صادرات هم داغ میشه، می‌بینی یه کیلو کشمش که دیروز راحت پیدا می‌شد، امروز داره مثل طلای آب شده حساب میشه.
پاکستانیا که بریزن کاشمر بازارو به اتیش می کشن.
یادمه یه بار تابستون، یکی از مشتری‌های بزرگم گفت می‌خوایم ۲۰ تن برای صادرات آماده کنیم. من نگاه کردم به انبار، دیدم فقط ۱۵ تن موجوده. خب طبیعتا مجبور شدیم قیمت کشمش سبز درجه یک رو بالا ببریم، چون کمبود هست و همه دنبال خریدن. یعنی تقاضای بالا یعنی فشار مستقیم روی نرخ‌ها، هیچ راه فراری هم نیست.
وقتی تقاضا در یک فصل بالا میره، قیمت یه کیلو کشمش سبز درجه یک مثل مهر 1404 می‌تونه تا 100 درصد افزایش پیدا کنه. بعضی‌ها می‌گن «بازار دیگه دیوانه شده»، و راست هم می‌گن، واقعا آدم هیچ وقت نمی‌دونه فردا چی میشه.
بازار داخلی و صادرات هم مثل دو موج هم‌زمان هستن، یکی آرام، یکی تند، و کشمش سبز درجه یک بین این دو موج هی بالا پایین میشه.
تازه بعضی وقت‌ها مشتریای داخلی با قیمت‌های پایین‌تر مقاومت می‌کنن، اما تو صادرات خارجی‌ها که پولشون دلارِ واقعی‌ست و حاضرن هر قیمتی بدن! خلاصه آدم مثل یه قایق‌ران وسط طوفان می‌مونه.
تازه وقتی بازار شلوغ میشه، عمده‌فروش‌ها هم هی تردید می‌کنن، «بخرم؟ صبر کنم؟» همه چی تو ذهنشون قاطی میشه.
کشمش سبز مرغوب؛ برگه برنده جدید تجارت ایران در بازار جهانی
نتیجه این میشه که قیمت کشمش سبز درجه یک بالا میره، بدون هیچ منطقی که بشه گفت «چرا اینقدر؟!» فقط یه حقیقته: هر چی تقاضا بیشتر، فشار روی قیمت بیشتر، و اگه درست مدیریت نشه، کل بازار می‌تونه به هم بریزه.
