قبل خرید باید بدونید دقیقا کشمش و مویز رو برای چه منظوری میخوایید ما اینجاییم تا شمارو راهنمایی کنیم.

فرق ظاهری و طعم مویز و کشمش
اول از همه بذار یه چیزی رو روشن کنیم: مویز و کشمش هر دو حاصل خشککردن انگورن، ولی خب اونقدرا هم شبیه هم نیستن که بشه یکی حسابشون کرد. درست مثل دو تا داداش که یه پدر مادر دارن ولی یهیشون ساکته، اونیکی شیطون! فرق دارن دیگه.
کشمش معمولاً از انگورهای سبز یا زرد درست میشه، همونایی که تو بازار با اسم “کشمش سبز” یا “کشمش طلایی” میبینی. مویز اما، بچهی انگور سیاه یا قرمزه، و خب از لحاظ رنگ و قیافه کاملاً تابلوئه که فرق دارن. مویز تپله، درشت و سیاه، گاهی قرمز تیره. کشمش اما لاغر و سبز و کمحجمتره. یکی چاق و خوشرنگ، یکی خوشفرم و خوشطعم.
از نظر طعم هم که دیگه خودت یه مشت بخور، راحت میفهمی. کشمش معمولاً شیرینی ملایمتری داره، مخصوصاً اگه همون سبزش باشه. ولی مویز یه جور شیرینی تند و تیز داره، اونجور که انگار ته مزهی کارامل یا شیره داره. بعضیا حتی میگن مویز یه ذره گستره. حالا ببین تو چه مزهای دوس داری، انتخاب با خودته.
مویز معمولاً گردتره، انگار یه انگور کوچیکه که آبش خشک شده. کشمش یهذره بیقوارهتره، نامنظمتر خشک میشه. گاهی نوکش سوخته یا تیرهتره.
جالبه بدونی طبق آماری که توی یکی از گزارشهای کشاورزی 1404 نوشته بودن، حدود ۶۵٪ کشمشهای تولیدی ایران از انگور سبز تهیه میشن و فقط ۱۲٪ مختص تولید مویزن.
دلیلشم روشنه، چون انگور سیاه یا قرمز کمتر کاشت میشه و هزینهی برداشت و خشککردنش بالاتره.
از لحاظ ظاهر تو آجیلفروشی هم معلومه دیگه. کشمشو با نخودچی یا بادوم قاطی میکنن، ولی مویز رو معمولا تنها میفروشن یا با مغز گردو.
چون درشتتره و وقتی میذاری دهن، یه جور لذت خاص داره. بعضیا حتی میگن مویز لوکستره، واسه همینه تو بستهبندیهای صادراتی بیشتر مویز خوشگل میزنن.
در کل اگه بخوای خلاصهاش کنم، کشمش لاغر و روشن، شیرین و ملایم. مویز تپل و تیره، شیرینی سنگینتر با تهمزهی خاص.
در مورد خواص دارویی بخوانید: مویز سیاه بی هسته
هر کدوم واسه یه جور ذائقهس. یکی میره طرف کشمش که راحتالحلقومه، اون یکی عاشق مویزه که یهکم سنگینتره ولی مزهاش میمونه زیر زبون.
خاصیت درمانی مویز بیشتره یا کشمش؟
اگه دنبال یه معجزه واسه حافظه، قلب، یا قند خون میگردی، بدون که هم مویز خوبه هم کشمش، ولی… یه سری تفاوتهایی هست که اگه بدونی، بهتر میتونی انتخاب کنی. مثل اینکه بخوای بین دوتا ماشین تصمیم بگیری، هر دو راه میرن، ولی یکی مصرفش کمتره، اون یکی قدرت موتورش بیشتره.
اول از همه بگم که مویز، مخصوصاً اون مویز سیاه درشت، بهخاطر آنتیاکسیدان زیاد، از نظر تقویت حافظه و جلوگیری از آلزایمر یه قدم جلوتره.
اینو الکی نمیگم؛ یه تحقیق که سال ۲۰۱۹ تو ژاپن انجام شد، نشون داد پلیفنولهای موجود در انگورهای تیره (که همون مویز ازش درمیاد)، تا ۳۷٪ عملکرد حافظه در سالمندان رو بهتر کرده بودن. پس اگه از اونایی هستی که مدام کلیدتو گم میکنی، یه مشت مویز بریز تو جیبت!
از اون طرف کشمش، مخصوصاً کشمش سبز، بهخاطر شاخص گلیسمی پایینتر، برای کسایی که دیابت دارن یا مراقب قند خونشونن، گزینهی بهتریه. مثلاً توی آزمایشهای داخلی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مقایسهای انجام شد بین افراد دیابتی که روزی ۳۰ گرم کشمش میخوردن با اونایی که نمیخوردن، و بعد از ۶ هفته، سطح قند خون ناشتای گروه اول تا ۱۴٪ کمتر شده بود. یعنی چی؟ یعنی کشمش میتونه شیرینی بده بدون اینکه قندتو بندازه بالا.
یه چیز جالب دیگه، مویز بهخاطر پوست تیرهش یه جور ترکیب ضدالتهابی داره که واسه فشار خون و کاهش کلسترول بد خیلی مفیده.کی از همسایههای قدیمیمون، یه پیرمرد خوشرو بود که روزی ده دونه مویز میخورد، میگفت: «اینا قلبمو روغنکاری میکنن!» البته حرفش پشتش تحقیق هم هست. مویز سرشار از پتاسیمه و همین باعث میشه فشار خون رو تنظیم کنه.
کشمش هم بیخاصیت نیستا! کلی آهن داره. مخصوصاً واسه کسایی که کمخونی دارن. یه کفدست کشمش سبز میتونه نزدیک ۱ میلیگرم آهن برسونه به بدن، که برای خیلیا حیاتیه.
بهخصوص خانمها که بعد از دوران قاعدگی دچار کمخونی میشن، میتونن با یه مشت کشمش انرژی بگیرن.
بیشتر بخوانید: قیمت مویز خوب کیلویی چند؟
خلاصهاش این میشه: اگه حافظهات ضعیفه، یا نگرانی از آلزایمر، برو سراغ مویز. اگه دیابت داری یا دنبال یه میانوعدهی سبک و شیرین میگردی که قندتو نترکونه، کشمش رو انتخاب کن. هر دو خوبن، ولی هر کدوم برای یه درد ساخته شدن. مثل دوتا دارو با نسخههای متفاوت.
مقایسه قیمت مویز و کشمش
خب اینیکی قصهاش یهکم بازاریتره، یعنی پای پول درمیونه! دقیقاً همونجوری که یکی میگه من پراید میخرم چون خرجش کمتره، یکی دیگه میگه نه، برم سراغ ماشین شاسیبلند که راحتترم.
مویز و کشمش هم تو بازار همین داستان رو دارن. هر کدوم مشتری خاص خودشونو دارن، ولی قیمت و نوع مصرفشون فرق داره. بیدلیل نیست که یه آجیلفروش تو بازار تهران میگفت: «مویز میره برای مهمون، کشمش برای خود آدم!»
اول از همه بریم سراغ قیمت. طبق آخرین نرخهایی که تو بازار خشکبار تو اردیبهشت ۱۴۰۴ زده بودن، قیمت مویز درشت افغان بین ۲۵۰ تا ۳۲۰ هزار تومن برای هر کیلو بوده.
مویز ایرانی، بسته به نوع انگور و رنگش، بین ۲۰۰ تا ۲۸۰ هزار تومن نوسان داشته. حالا کشمش چی؟ کشمش سبز قلمی درجه یک، مثلاً نوع کاشمر، حدود ۱۶۰ تا ۲۲۰ هزار تومن قیمت داشته. یعنی مویز معمولاً حداقل ۳۰٪ گرونتر از کشمشه.
چرا گرونتره؟ چون انگور قرمز و سیاه، که مویز ازش درمیاد، هم کمتر کاشت میشه، هم حساستره. تازه فرآیند خشککردنش بیشتر طول میکشه.
از اون طرف، کشمش سبز چون بیشتره، و راحتتر خشک میشه (یا توی سایه، یا با گوگرد)، ارزونتر درمیاد. خلاصهاش اینکه تولید مویز هم زمانبرتره، هم ریسکپذیرتر.
حالا بریم سراغ مصرف. کشمش یه جور خوراکی روزمرهس. مثلاً میری نونوایی، یه نون کشمشی میخری. میری مدرسه، بچهات تو زنگ تفریح یه مشت کشمش با نخودچی میخوره. کشمش رفیق همیشگی نخودچیه، تو مهمونی ساده، تو سفر، حتی تو کوهنوردی. یه جور شیرینی سالم و دمدستی.
ولی مویز بیشتر کلاس داره. مثلاً اگه بری یه آجیل چهارمغز لوکس بخری، احتمال اینکه توش مویز درشت باشه بیشتر از کشمشه. مخصوصاً اون مویزهای درشت گردویی که با مغز گردو قاطی میکنن. یا تو مراسم ختم، نذر، یا عیادت، یه ظرف مویز میذارن جلو مهمون. یهجورایی مویز خوراک رسمیتر و سنگینتریه.
صادرات هم فرق میکنه. تو بازارهای صادراتی، مثلاً ترکیه، روسیه یا حتی هند، کشمش سبز کاشمر خیلی طرفدار داره، چون تو شیرینیپزی و غذا استفاده میشه. ولی مویز بیشتر میره سمت کشورهایی که دنبال خشکبار لاکچریان.
آمار صادرات گمرک سال ۱۴۰۳ میگفت: حدود ۷۰٪ کشمش صادراتی ایران از نوع سبز یا طلاییه، و فقط ۱۸٪ به مویز اختصاص داشته. اونم بیشتر به کشورهایی مثل لبنان، قطر، امارات.
بیشتر بخوانید: فروش مویز بدون هسته
پس اگه بخوای جمعبندی کنی، کشمش، اقتصادیتر و پرمصرفتره، واسه استفادهی روزانه و سنتی. مویز؟ خاصتر، گرونتر، با کاربردهایی رسمیتر یا درمانیتر. درست مثل فرق بین لباس راحتی خونه و کتوشلوار مجلسی
رزومه شرکت: محصولات سالار ممتاز