به هر حال اگه به طریقی می خواهید از صنعت خشکبار سود ببرید باید نکات مهم در خرید فروش کشمش سبز خشک رو خوب بدونید.
تشخیص کشمش سبز خشک خوب از بد
ببین اولین نکته مهم هم برای خرید و هم فروش توانایی تشخیص کشمش سبز خشک خوب از بده! و این موضوع جوریه که تا خودت چند بار نخری و نخوری، دستت نمیاد. حالا من به عنوان کسی که چند سالیه تو کار خرید و فروششم، گفتم این تجربه رو بگم شاید به درد بقیه بخوره.
کشمش سبز خشک خوب اول از همه باید یه رنگ سبز طبیعی داشته باشه، نه خیلی زرد باشه که بوی آفتاب‌سوخته بده، نه تیره که حس کُپک یا موندگی بده. یه بار یه بَچ کشمش خریدم که سبزش خیلی جیغ بود، مثل فسفری! تهش فهمیدم رنگ خورده بودن… ضرر کردم که اون موقع برام خیلی سنگین تموم شد.
یه نکته مهم دیگه اینه که کشمش نباید بیش از حد خشک باشه، چون اون موقع یا مونده‌س یا تو خشک‌کن زیاد مونده. کشمش خوب وقتی می‌گیریش دستت، یه نرمی خاصی داره ولی نه لهه نه خشک چوبی. اگه خوردی و زیر دندونت قروچ قروچ کرد، یعنی خوب خشک نشده، یا تو بار آفت‌زده بوده. الان تو بازار کاشمر، کشمش سبز درجه یک بین کیلویی ۱۵۰ تا ۱۸۰ هزار تومنه (اردیبهشت ۱۴۰۴)، ولی بارهای ضعیف‌تر با ۱۱۰ هم گیر میاد.
یه روش ساده که خودم استفاده می‌کنم اینه که یه مشت کشمش میریزم رو سفره سفید. اگه بار یکنواخت نبود، یعنی رنگ و اندازه‌ها فرق زیادی داشت، احتمالاً بار قاطی داره. تازه دونه‌درشت بودنش هم مهمه. کشمش سبز قلمی اصل، از نوع پیکامی یا عسگری، دونه‌هاش باید کشیده باشه و حدود ۲.۵ تا ۳ سانتی‌متر باشه. زیر این اندازه معمولاً درجه دو حساب می‌شه.
بوی کشمش رو هم جدی بگیر. یه بار بار گرفتم از یه آقایی دم نیشابور، ظاهرش خوب بود ولی وقتی کیسه رو باز کردم بوی روغن صنعتی می‌داد! ظاهراً برای براق شدن، روغن خوراکی نزده بودن. سریع مرجوع کردم ولی کرایه برگشت بار رو از جیبم دادم.
خلاصه اینکه کشمش خوبو باید با چشم، دست، و دماغت بسنجی! مشتری خارجی هم دقیقاً همین چیزا رو می‌خواد. من یه بار برای صادرات ۲۴ تن کشمش سبز به قطر، بار رو سه بار سورت کردم، چون اون‌ور اصلاً شوخی ندارن. یه دونه خراب وسط پالت باشه، کل بارو برمی‌گردونن.
اگه کسی خواست کشمش بخره، پیشنهاد می‌کنم اول یه نمونه کوچیک بگیره، هم بخوره هم بزنه زیر ذره‌بین. چون بعضی بارها ظاهر خوب دارن ولی وسط‌شون تلخن یا کپک‌زدن. از تجربه‌های خودم یاد گرفتم که هیچ‌وقت فقط به ظاهر اعتماد نکنم.
اشتباهاتی که در صنعت کشمش سبز خشک باعث ضرر شد!
یه چیزی رو صاف و پوست‌کنده بگم، تو بازار کشمش، اشتباه کنی، تاوانشو نقدی می‌دی! اونم بدون هیچ تعارفی.
جوری الان که می‌شینم حساب می‌کنم، شاید میلیون ها تومن فقط بابت ندانستن خرج اشتباهام شد! البته ارزشی داشت، چون الان دیگه کمتر کسی می‌تونه سرم کلاه بذاره.
مثلاً یکی از اشتباهای خیلی پرتکرار بین تازه کارا ، خرید بدون دیدنه. یعنی طرف پشت تلفن کلی از بارش تعریف می‌کنه، عکس می‌فرسته، حتی فیلم.
ولی هیچی جای دیدن و لمس بارو نمی‌گیره. یه بار از یه فروشنده تو طرقبه یه بَچ گرفتم، تو عکس دونه‌ها همه سبز و درشت، ولی بار که رسید نصفش انگار له‌شده بود، بعضی‌هاش هم ته‌مزه تلخ داشت. اصلاً نفهمیدم چی به چیه. رو همون یه خرید نزدیک ۵ میلیون ضرر دادم.
یکی دیگه از اون اشتباهای کمرشکن اینه که فقط به قیمت نگاه کنی. آقا جان! ارزون بودن همیشه نشونه‌ی خوب بودن نیست.
یه مشتری برام تعریف کرد رفته بود از یه بنده‌خدایی بار خریده که ۳۰ درصد ارزون‌تر از بقیه می‌داده. تهش فهمید که کشمشا قاطی بار قبلی‌ان، یه قسمت کوچیک‌شون رو برق انداخته بودن بقیه زنگ زده بودن. اون بارو وقتی تو مغازه ریخته بودن، مشتریا اعتراض کردن که چرا بوی مونده می‌ده! کلاً اعتبارش رفت.
اشتباه سوم، نادیده گرفتن رطوبت و شرایط نگهداریه. یکی از بارایی که گرفتم، اصلاً ظاهرش خوب بود، ولی چون تو انبار نمناک مونده بود، ته کیسه‌ها کپک زده بودن.
انگار یه هفته تو حموم نگهش داشته بودن! جالبه بدونی کشمش خیلی حساسه به رطوبت. اگه حتی ۱ درصد نم تو هوا باشه، بعد یه هفته بو می‌گیره. اون بار رو مجبور شدم بریزم دور. ضررش رو حساب کن، تقریباً ۱۶ بسته ۵ کیلویی، هر کدوم ۱۴۰ تومن = ۱۱ میلیون و خورده‌ای پَر!
یه مورد دیگه هم دبه کردن فروشنده‌هاست. مثلاً تو بار اول خیلی خوش‌قولن، سریع جواب می‌دن، ولی بار دوم به بعد کم‌محلی، دیرفرستادن، یا جنس متفاوت می‌فرستن. تو این کار باید با آدم مطمئن کار کرد، کسی که وجدان داشته باشه. من الان فقط با دو تا فروشنده همکاری می‌کنم که هر بار از بارشون نمونه می‌گیرم، باهاش می‌سنجیم، بعد سفارش کامل می‌دم.
در کل، خرید و فروش کشمش سبز خیلی سود داره، ولی فقط اگه حواست جمع باشه. هر اشتباه کوچیک، یه چک ۵ میلیونی نقدیه! اگه تازه‌کاری، حتماً با یه نفر باتجربه مشورت کن، یا حداقل بار رو از دو تا منبع مختلف بگیر، مقایسه کن، بعد تصمیم بگیر. گول ظاهر قشنگ و قیمت پایینو نخور.
فصل و زمان مناسب معامله کشمش سبز خشک کیه؟
تو کار کشمش سبز خشک، زمان خرید و فروش از خود کیفیت بار هم مهم‌تره بعضی وقتا. یعنی اگه همون بار خوب رو یه موقع خوب بخری، دو برابر سود می‌کنی. ولی اگه دستت دیر بره روی معامله، یا زودتر از وقتش بارو بفروشی، ضرر می‌کنی.
الان مثلاً تو اردیبهشت ۱۴۰۴، بازار یه‌جوریه که خیلیا منتظرن بار نو بیاد، ولی هنوز بار پارسال هم هست. فروشنده‌ها یه‌کم عجله دارن بفروشن که موجودی تموم شه، کشاورزا هم دارن آماده می‌شن برای خشک‌کردن انگورای تازه.
الان یه جورای فصل «بره‌کشی» حساب می‌شه. یعنی بعضیا دارن بارو ارزون می‌دن که خلاص شن، بعضیا هم با احتیاط خرید می‌کنن. ولی اگه اهل ریسک نباشی، این موقع از سال زیاد مناسب خرید نیست، چون هم کیفیتا فرق داره، هم قیمت نوسان داره.
ولی بهترین زمان برای خرید عمده کشمش سبز خشک، معمولاً شهریور تا آبانه. یعنی وقتی بار تازه میاد بیرون، خشک‌کنا بار جدید رو می‌ریزن، و رقابت زیاده. اون موقع بازار پر از کشمشه، تنوع هست، قیمتا منطقی‌تره. مثلاً پارسال شهریور، کشمش سبز سورت‌شده درجه یک، کیلویی ۱۱۵ تا ۱۳۰ تومن بود. همین بار، آذر که رسید، شد ۱۵۰. الان اردیبهشته، همون بار اگه مونده باشه، بالای ۱۷۰ تومنه. فقط چون بازار خالی شده و عرضه کمه.
برای فروش هم فصلش مهمه. اگه مشتریت داخلیه، شب عید و محرم همیشه بازارش گرمه. یه بار اسفند ماه، ۸۰۰ کیلو کشمش داشتم، تو دو روز کلشو بردن. چون شیرینی‌فروشی‌ها و خشکباری‌ها عجله داشتن. ولی اگه بخوای صادر کنی، باید با تقویم گمرکی و مناسبت‌های کشورهای مقصد هماهنگ باشی. مثلاً عراق معمولاً قبل از ماه رمضان بار می‌خواد، امارات هم عید قربانشون خیلی مهمه.
یه چیزی که کمتر کسی بهش توجه می‌کنه، قیمت سوخت و حمل‌ونقله. بارو تو مهر بخری، کامیون راحت‌تر پیدا می‌کنی، قیمت کرایه پایین‌تره. ولی آذر که بارندگی و سرما شروع می‌شه، بارگیری سخت می‌شه، بعضی بارا تو راه خیس می‌شن، بیمه می‌خواد، دردسر داره.
خلاصه اینکه زمان خرید و فروش کشمش سبز خشک رو دست‌کم نگیر. یه تاجر کاربلد، همیشه دو ماه جلوتر فکر می‌کنه.
